| BHP część 3: O wyższości BHP nad Produkcją i Sprzedażą |  |
 |
| Autor: Błażej Kuliński | |
|
Kontynuując serię artykułów dla Pracodawcy pora przejść wreszcie do obowiązków nałożonych na niego Kodeksem Pracy. Poprzedni artykuł przedstawiał koszty, które Pracodawca może ponieść, niemniej jednak wyegzekwowanie pewnych zachowań bez wprowadzenia tego do przepisów rangi ustawy (a nawet Konstytucji) nie byłoby możliwe. Artykuł 66 Konstytucji RP z generalną normą – „Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy” określa nam krąg osób do których jest ona adresowana, ale dodatkowo również wnioskujemy z niego, że dotyczy to wszystkich, którzy w różny sposób z pracy innych będą korzystać. Rangę Kodeksu Pracy zna chyba każdy Pracodawca. To ten akt określa wszystkie obowiązki związane z zawieraniem i rozwiązywaniem umów o pracę, ustalaniem i rozliczaniem czasu pracy Pracowników, udzielaniem urlopów, odpowiedzialnością za powierzone mienie i podobne rzeczy znane w większości Pracodawcom. Dziwi więc czasem, iż mniejszą uwagę poświęca się bezpieczeństwu i higienie pracy, które to regulowane jest tym samym aktem prawnym. Można przecież bez obaw zaryzykować stwierdzenie, iż bhp jest równie ważne jak zawarcie odpowiedniej umowy o pracę, czy właściwe rozliczanie czasu pracy. Wspomniany Kodeks Pracy w swoim Dziale X, który zatytułowany jest notabene "Bezpieczeństwo i Higiena Pracy", opisuje szereg kwestii związanych z zapewnieniem faktycznego bezpieczeństwa w zakładzie pracy. Zagadnienia umieszczone w tym dziale, począwszy od obowiązków i uprawnień poszczególnych osób, poprzez np. regulacje związane z organizacją stanowisk pracy i badania pracowników, aż po organizację służby bhp i postępowanie powypadkowe, to generalnie zarys obowiązków pracodawcy związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Dla uściślenia, oto co jest regulowane w tym dziale, w poszczególnych rozdziałach: 1. Podstawowe obowiązki Pracodawcy, 2. Prawa i obowiązki Pracownika, 3. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy, 4. Maszyny i inne urządzenia techniczne, 5. Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia, 6. Profilaktyczna ochrona zdrowia, 7. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe, 8. Szkolenie, 9. Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, 10. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy, 11. Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy, 12. Obowiązki organów sprawujących nadzór na przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi lub samorządowymi, 13. Upoważnienie dla Ministra Pracy do wydania szczegółowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w różnych gałęziach pracy. Jak widać z powyższej listy zakres ten jest szeroki, z drugiej jednak strony na tyle ogólny, iż realizacja większości tych obowiązków nie jest możliwa bez korzystania z innych aktów prawnych - przede wszystkim z rozporządzeń wydanych zgodnie z delegacjami Kodeksu Pracy. Nie wolno nam jednak zapominać, iż dodatkowych ustaw, rozporządzeń i norm jest wcale nie mniej, a regulują one także wiele ważnych kwestii, jak chociażby kwestie badań lekarskich pracowników, czy szkolenia z zakresu bhp. Nie sposób wszystkie te obowiązki omówić jednym artykułem, dlatego też w tym rozdziale zajmiemy się obowiązkami Pracodawcy określonymi w art. 94 KP i, a może przede wszystkim, w art. 207 tegoż kodeksu. W art. 94 obowiązki związane z BHP wplecione są w pozostałe obowiązki Pracodawcy, jak chociażby obowiązek rozliczania czasu pracy czy przeciwdziałanie mobbingowi. Z zakresu bezpieczeństwa mamy w nim: 1. zaznajamianie Pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami (art. 94 KP ust. 1), 2. organizowanie pracy w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie (art. 94 KP ust. 2a), 3. zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz prowadzenie systematycznych szkoleń pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 94 KP ust. 4). Jak widać z powyższych zapisów są one bardzo ogólne, niemniej jednak bezpośrednio związane z bezpieczeństwem. Warto zwrócić uwagę jednak w tym miejscu na obowiązek eliminowania uciążliwości pracy, monotonii i pracy w ustalonym z góry tempie, gdyż ten zapis nie powtarza się już z Kodeksie, a ma on ogromne znaczenie dla firm pracujących chociażby w tzw. Tact - Time. Art. 207 KP bardziej szczegółowo i obszerniej opisuje niektóre zagadnienia, ale i tak należy tu przypomnieć o znacznej ich generalizacji i konieczności szukania rozwinięcia w aktach prawnych niższego rzędu. Według tego artykułu: § 1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, § 2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany: 1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, 2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń, 3) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, 4) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy. § 3. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodatkowo następne artykuły w Kodeksie Pracy regulują także współdziałanie Pracodawców między sobą w sytuacji, gdy ich działalność może mieć wpływa na bezpieczeństwo Pracowników: Art. 208. § 1. W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek: 1) współpracować ze sobą, 2) wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, 3) ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników. § 2. Wyznaczenie koordynatora, o którym mowa w § 1, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom. Art. 209. § 1. Pracodawca rozpoczynający działalność jest obowiązany, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności, zawiadomić na piśmie właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności. § 2. Obowiązek, o którym mowa w § 1, ciąży na pracodawcy odpowiednio w razie zmiany miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, zwłaszcza zmiany technologii lub profilu produkcji, jeżeli zmiana technologii może powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników. § 4. Właściwy inspektor pracy lub właściwy państwowy inspektor sanitarny może zobowiązać pracodawcę prowadzącego działalność powodującą szczególne zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników do okresowej aktualizacji informacji, o której mowa w § 1. Ktoś powiedziałby, że analizując ten artykuły stwierdził, że mówią one z jednej strony wiele, z drugiej natomiast nic. Nie wskazują one bowiem, ani co robić, ani jak robić, ani też kto to ma robić. Jest tylko Pracodawca i jego obowiązki. Proszę pamiętać jednak, że obowiązki te są dlatego tak określone, że wymagają ich zrealizowania przez Pracodawcę niezależnie od wszystkiego – od określenia sposobów, możliwości finansowych i organizacyjnych itp. Podejmując się roli Pracodawcy trzeba się z tym liczyć, iż odpowiadając np. za wyniki działalności Firmy odpowiadamy nawet w większym stopniu za bezpieczeństwo naszych Pracowników. Żadnego Inspektora Pracy ani Sądu nie zainteresuje bowiem to, czy my byliśmy "na stracie" w sytuacji, gdy wydarzy się wypadek, którego przyczyną będzie np. niezamontowanie odpowiednich osłon na maszynie. One mają po prostu być, a gdy nas na nie nie stać – nie wolno rozpocząć na tej maszynie pracy. W kolejnych artykułach - dalej o obowiązkach Pracodawcy. Autor:
Błażej Kuliński
|
| « poprzedni artykuł | następny artykuł » |
|---|