Umowa o dzieło | ![]() |
![]() |
Autor: Anna Sosnowska | |
Umowa o dzieło, podobnie jak umowa zlecenia, jest jedną z atrakcyjniejszych dla pracodawcy form zatrudniania pracowników. Z uwagi na fakt, że do umowy nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy, wykonawcy dzieła przysługują tylko prawa bezpośrednio wynikające z treści umowy, a powstałe w wyniku realizacji umów spory rozpatrują sądy cywilne. Stosunek cywilnoprawny Umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną uregulowaną w kodeksie cywilnym (art. 627- 647 KC). Zawierając umowę o dzieło, przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło, nie mają takiej ochrony i uprawnień do świadczeń, jakie zapewnia umowa o pracę. Umowa ta nie daje prawa do urlopów, nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych czy świadczeń z funduszu socjalnego. Strony umowy Stronami umowy o dzieło są zamawiający i wykonawca dzieła. Umowa rezultatu W przeciwieństwie do umowy o pracę oraz umowy zlecenia, które są umowami starannego działania, umowa o dzieło jest umową rezultatu. Oznacza to, iż w umowie o dzieło, wykonawca zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła, na przykład, napisania książki, przeprowadzenia szkolenia czy wybudowania domu. Przysługujące przyjmującemu zamówienie - z tytułu umowy o dzieło - wynagrodzenie, przysługuje za rezultat wykonanej pracy, a nie za samo "staranne działanie". Dowolność formy zawarcia umowy W przeciwieństwie do umowy o pracę, która zgodnie z art. 29 § 2 kodeksu pracy, powinna zostać zawarta w formie pisemnej, a jej brak powoduje konieczność potwierdzenia umowy w takiej formie, przy zawieraniu umowy o dzieło wymogi takie nie obowiązują. Zmiana treści umowy następuje w takiej samej formie, w jakiej doszło do zawarcia umowy głównej. Ponadto, na zamawiającym nie ciążą obowiązki informacyjne, do jakich jest zobowiązany pracodawca na podstawie art. 29 § 3 kodeksu pracy. Brak podporządkowania W umowie o dzieło brak jest charakterystycznego dla umowy o pracę podporządkowania i pozostawania w dyspozycji pracodawcy. Przyjmujący zamówienie powinien jedynie stosować się do wskazówek zamawiającego. Ryzyko wykonania dzieła obciąża wykonawcę, podczas gdy przy umowie o pracę ryzyko takie ciąży na pracodawcy. Dzieło może wykonać każdy podmiot, także osoba prawna, natomiast praca może być świadczona tylko przez osobę fizyczną. Sposób i termin wykonania dzieła Wykonawca dzieła powinien je wykonać zgodnie ze sposobem i w terminie określonym w umowie. W przeciwnym wypadku zamawiający ma prawo wezwać wykonawcę do zmiany sposobu wykonania dzieła i wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin, a po jego bezskutecznym upływie może od umowy odstąpić, bądź powierzyć wykonanie poprawek albo dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt przyjmującego zamówienie - wykonawcy. Umowa o dzieło nie musi być realizowana osobiście, ale odpowiedzialność za wykonanie dzieła w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, a także za szkody powstałe w związku z niedotrzymaniem terminu wykonania dzieła ponosi wykonawca. Wynagrodzenie Umowa o dzieło jest umową odpłatną. Wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia, ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, to w razie wątpliwości wskazuje się, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Jeżeli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie. Wynagrodzenie może być również określone jako wynagrodzenie ryczałtowe czy kosztorysowe. W pierwszym przypadku należy pamiętać, że w sytuacji ustalenia wynagrodzenia na zbyt niskim poziomie, wykonawca dzieła nie może domagać się dopłaty, nawet gdy w chwili ustalenia wynagrodzenia nie można było przewidzieć rozmiaru i kosztu prac. Wynagrodzenie kosztorysowe najczęściej stosuje się przy bardziej skomplikowanych robotach, na podstawie zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów. Wypowiedzenie i rozwiązanie umowy Dopóki dzieło nie zostało ukończone, zamawiający może w każdej chwili od umowy odstąpić, płacąc umówione wynagrodzenie. W takim przypadku, zamawiający może jednak odliczyć to, co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła. Umowa o dzieło rozwiązuje się wskutek śmierci lub niezdolności do pracy przyjmującego zamówienie, ale tylko wtedy, gdy jej wykonanie zależy od osobistych przymiotów wykonawcy. Składki ZUS Umowa o dzieło w ogóle nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu ani zdrowotnemu, chyba że jest zawarta z własnym pracownikiem. Z tytułu umowy o dzieło nie można ubezpieczyć się dobrowolnie. Dochodzenie roszczeń Ze względu na to, iż umowa o dzieło jest umową regulowaną na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, roszczenia z niej wynikające dochodzone są przed sadem rozpoznającym sprawy z zakresu prawa cywilnego, a nie jak w przypadku umowy o pracę przez sądem pracy. Zgodnie z art. 646 kodeksu cywilnego, roszczenia z tytułu umowy o dzieło przedawniają się z upływem dwóch lat od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Autor: Anna Sosnowska | redaktor www.PrawoPracy.org |
« poprzedni artykuł | następny artykuł » |
---|